Merhaba arkadaşlar, bu vaka sunumlarının(1) içeriğinde; hem tıbbi ,hem hukuki açıdan uygulamadaki önemli noktaların dikkati çekmesi amaçlanmıştır. Maalesef tüm Dünya da olduğu gibi fiziksel istismar nedeniyle başta çocuklar olmak üzere birçok farklı yaşta birey etkilenmektedir. Bu bireylerin ilk başvuru noktasının biz sağlık profesyonelleri olması nedeniyle de istismar düşündürecek şikayetlerle gelen hastalarda olabildiğince dikkatli olmamız, bu bireylerin sağlığına kavuşması ve sonrasındaki durumlardan korunması açısından hayati bir durumdur. Elbette buradaki ince çizgiyi dikkat etmekte ve kuvvetli şüphe oluşturacak semptom ve bulgularla geldiği durumlarda süreci konsülte etmek ve bildirmekte fayda var. Mesleki hayatta bu tür vakalarla karşılaşmamak dileğiyle iyi çalışmalar.
Vakaların Takdimi
Çocuk İstismarı Vaka 1
Dört çocuklu bir ailenin iki buçuk yaşındaki en küçük çocuğu, ranzanın ikinci katından aşağı düştükten sonra fışkırır tarzda kusma ve sağ kulaktan kan gelme yakınmasıyla hastanemize acil servisine getirildi.
Fizik muayenesinde otoraji dışında herhangi bir özellik saptanmadı. Vital bulguları stabil olup, kafa travması tanısıyla 24 saatlik tıbbi gözlemden sonra taburcu oldu. Altı gün sonra konuşurken fasiyal asimetri yakınmasıyla yeniden getirildi.
Fizik muayenesinde sağ kulak zarında üst arkada hematom tespit edildi. Bilgisayarlı beyin tomografisinde (BBT) sağ temporal lineer kırık ve orta kulakta hematom görüldü. Sağ periferal fasiyal paralizi tedavisi uygulandı ve daha sonra taburcu oldu.
Dört ay sonra 3-4 metrelik bir balkondan düşme nedeniyle yeniden hastaneye getirildi. Fizik muayenesinde akut travmayı gösteren sol periorbital ödem ve kırmızı renkli ekimoz, sağ şakak ve yanakta yüzeysel sıyrık ve şekil bozukluğu, sol önkolda palpasyonla ağrı ve şekil bozukluğu saptandı.
Sol önkol grafisinde, ulna ve radiusta spiral kırık gözlendi. Acil serviste yara yeri temizliği yapılarak, kol atele alındı. Hastayı değerlendiren hekim tarafından istismar şüphesiyle hastaneye yatış önerildi.
Ancak babanın yatışı kabul etmeyip, oğlunu hastaneden eve götürmesi üzerine hekimin düzenlediği adli rapor, hastane polisine iletildi. Baba, oğluna istismar uygulaması nedeniyle yargılandı. Bir yıl altı ay hüküm giydi. Konuyla ilgili Sosyal Hizmetler Müdürlüğü’ne (SHM) rapor düzenlenmedi. Ayrıca ailedeki diğer çocukların değerlendirilmesi önerisi yapılmadı. Mahkemeye sosyal hizmetler uzmanı davet edilmedi.
Çocuk İstismarı Vaka 2
Dört çocuklu ailenin altı yaşındaki ikinci çocuğu, üvey annesi tarafından kanepeden düşerek bilinç kaybı yakınması ile hastanesinemize getirildi. Fizik muayenesinde spontan solunumu yoktu ve nabzı alınamadı. Pupiller fiks dilate olup, ışık refleksi yoktu. Entübe edilerek kardiyopulmoner resüsitasyon uygulandı. otuz dakika kadar süren resüsitasyona yanıt alınamayarak eksitus kabul edildi. Ölüm nedeni şüpheli olduğundan hekim, adli rapor düzenleyerek Cumhuriyet Savcılığı’na ihbarda bulundu. Ertesi günü yapılan ölü muayenesinde boyun, göğüs, sırt ve alt ekstremitelerde çapları 0.5-1 cm arasında değişen eski ve yeni ekimozlar, sağ göz kapağın üzerinde 1 cm çaplı kırmızı-mor renkli ekimoz, alın sağ yanda 0.5 cm çaplı kırmızı-mor renkli ekimoz, sol omuz arkasında iyileşmekte olan üzeri kabuklu 6 cm’lik eski yara görüldü.
Otopside oksipital bölgede ve vertekste saçlı deri iç yüzde yaygın kırmızı (yeni) ekimoz ve oksipital kemikte lineer kırık olduğu belirlendi. Ayrıca oksipital lopta subdural kanama, sol temporal lopta subaraknoidal kanama ve beyin ödemi saptandı. Akciğer kesitleri ödemli olup, sağ böbrek kapsülünde laserasyon vardı. Ölüm nedeni künt kafa travmasına bağlı beyin hasarı olarak belirlendi. Retinal inceleme için gözler çıkarılmadı.
Adli soruşturmanın sonucunda; üvey annenin altını ıslattığı için çocuğu itip düşürerek sert zemine kafasını çarptığı, üvey annenin çocuğu ayakları ile tekmelediği, çocuğun bayılması üzerine ayıltmak amacıyla yüzüne su döktüğü, ayılmayınca banyoya götürüp omuzlarından sarsarak hortumla başına su tuttuğu, bu arada çocuğun kafasını fayans duvara çarptığı, çocuğun ayılmayıp hırıltılı solunum göstermesi nedeniyle annenin panikleyerek hastaneye götürdüğü anlaşılmıştır. Üvey anne tutuklanarak taksirle adam öldürmeden yargılandı. Yedi ay sonra serbest bırakıldı. SHM’ye rapor tanzim edilmedi. Evdeki diğer çocuklar da olası istismar nedeniyle değerlendirilmedi. Ayrıca mahkemeye sosyal hizmetler uzmanı davet edilmedi.
Çocuk İstismarı Vaka 3
Ailenin tek çocuğu olan üç aylık erkek çocuğu Devlet Hastanesi’nden hastanemize gönderildi. Fizik muayenesinde bilinç bulanıklığı, bilateral periorbital bölgede kırmızı ekimoz, alında 1x2 cm boyutlarında kırmızı renkli ekimoz, üst dudakta ödem, sağ ayakta birinci parmakta 2,5x4 cm boyutlarında vezikül ve sol ayakta çevresinde hiperemi bulunan 2x5 cm boyutlarında kabuklu yara olduğu saptandı.
Son iki yara iyileşmekte olan yanık yarası olarak değerlendirildi. BBT’de subaraknoidal kanama gözlendi. Bir gün sonra yeniden çekilen BBT’de bilateral fronto-temporoparietal subdural hematom, sağ oksipital subdural hematom ve sağ temporal parankimal kanama görüldü. Karın tomografisinde dalakta hafif laserasyon tespit edildi.
Tüm iskelet sistemi taraması ve göz muayenesi yapılmadı. İki gün sonra solunumu bozuldu ve entübe edildi. Anne, çocuğu babasının dövdüğünü belirtti. Yoğun Bakım Ünitesi’ndeki tedavisinden sonra çocuk nörolojik olarak stabil olup annesine verilerek taburcu edildi. Hekimler adli rapor düzenleyerek savcılığa suç duyurusunda bulundular. Baba tutuklandı. SHM’ye rapor düzenlenmedi.
Anne, mahkemede babanın çocuğu defalarca fiziksel olarak istismar ettiğini belirtti. Buna göre çocuk iki haftalık iken tekmelenerek göbek kanaması, iki aylıkken dövülerek sol subkostal ve periorbital ekimoz, iki buçuk aylık iken sıcak sobaya ayakları zorla bastırılarak yanıklar meydana gelmişti. Bu olayların hiçbirinde çocuk herhangi bir sağlık merkezine getirilmişti. Baba, çocuğu kasten yaralamaya sebebiyet vermekten tutuklandı. İki yıl iki ay yirmi gün hüküm giydi. Mahkemeye sosyal hizmetler çalışanı davet edilmedi.
Çocuk İstismarı Vaka 4
Hayat kadını olarak çalışan tek çocuklu bekar annenin dört yaşındaki çocuğu, sandalyeden düştükten beş saat sonra hastanesimize getirildi. Glasgow Koma Skalası (GKS) üç, kan basıncı 60/30 mmHg olması üzerine entübe edildi. BBT’de sağ fronto-temporo-parietal alanda sola şift yapan 1.5 cm genişliğinde subakut subdural hematom görüldü. Sağ serebral hemisferde bası bulgularının olması nedeniyle hematomun boşaltılması planlandı. Ameliyat sırasında kardiyopulmoner arrest gelişti. Yapılan resüsitasyon işlemine yanıt alınamayarak eksitus kabul edildi. Ölü muayenesi ve otopsi 24 saat içinde yapıldı. Dış muayenede üst sol karın bölgesinden 10x10 cm boyutlarında kırmızı renkli ekimoz, sağ uyluk, diz ve bacak ile sol bacak ön yüzlerinde 1-1,5 cm genişlik gösteren toplam dört adet mavi mor renkli ekimoz görüldü.
İç muayene; saçlı deri altında değişik renkte çok sayıda ekimotik lezyonu, fronto-temporal bölgede sütüre edilmiş yarayı ve ameliyata bağlı 0.6 cm’lik kemik doku defektini ortaya çıkardı. Beyin ve beyincik incelemesinde akut ödem, subdural hematom ve üçüncü ventrikülde genişleme görüldü. Abdominal muayenede; omentum majusun sol yanında 5x5 cm’lik hematom ve karaciğer ön yüzünde peteşiyal kanama gözlendi. Retinal inceleme için gözler çıkarılmadı. Fiziksel istismardan kuşkulanan hekim adli rapor düzenleyerek savcılığa suç duyurusunda bulundu. SHM’ye rapor düzenlenmedi. Anne, ihmalden yargılandı. Yargılama sonunda suçsuz bulundu. Mahkemeye sosyal hizmetler uzmanı davet edilmedi.
TARTIŞMA
Bu vaka sunumlarında çocuk istismarından kuşkulanan hekimler, Türkiye’deki yasalar gereği adli rapor düzenleyerek suç duyurusunda bulundular. Vakaların ikisi ölümle sonuçlandı. İki vakada izleme gelmedi. Bu vaka serisinde çok ciddi istismar bulguları olduğunu ve vakaların buzdağının görünen yüzünü oluşturduğunu belirtmemiz yerinde olur.
Yaşayan iki çocuktan birisi sanık pozisyonundaki babasına teslim edilmiştir. Eksiklikleri kademe kademe inceleyecek olursak şöyle özetleyebiliriz: Tıp mensupları için çocuk istismarı ve ihmalini tanıma ve bildirim konusunda eğitim hala çok yetersizdir ve yasalarla düzenlenmemiştir. Çocuk istismarı ve ihmali tıp fakültelerimizde asistan ve tıp öğrencisi eğitim programlarına ancak son yıllarda bir-iki saat olarak girmiştir. Bu açıdan eğitim eksikliğinin tamamlanarak olası şüpheli vakalarda dikkatli olmamızda sağlık profesyonelleri olarak dikkatli olmamızda fayda var.
Kaynak:
1- Beyaztaş, F. Y., Oral, R., Bütün, C., Beyaztaş, A., & Büyükkayhan, D. (2009). Fiziksel çocuk istismarı: dört vakanın sunumu. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 52(2), 75-80.
Yazar: M. Burak ÖLMEZ
BEECONS HEKİM İLETİŞİM PLATFORMU
BeeCons Hekim İletişim Platformu, hekimlere özel ve anonim iletişim grupları ile meslek hayatınızda size yardımcı olur. Gruplarda isminiz görünmez ve sorduğunuz sorulara en geç 5 dakika içerisinde yanıt verilir.
BEECONS'UN EN ÖNEMLİ ÖZELLİĞİ ANONİM OLMASIDIR!
Signal Gizli Mesajlaşma Uygulaması ile telefon numaranız ve isminiz görünmeden iletişim kurabilirsiniz. Günlük mesajlaşmalarınız Hekim İletişim Platformu mesajlarınız ile karışmaz.
YETKİN UZMAN KADROSU
Çok sayıda seçilmiş acil uzmanı ve diğer branş uzmanları sorularınıza anında cevap verir.
HER GRUP VIP
BeeCons'da farklı özellikte gruplar yok. Tüm Hekim İletişim Grupları 25 kişiyle sınırlıdır. Mesajlarınız karışmaz, telefonunuz bildirimle dolmaz!
FATURALI HİZMET
BeeCons, Bee Akademi bünyesinde kurulmuş bir limited şirketidir ve tüm ödemeleriniz için fatura kesilmektedir.
Comments